İş Kazalarının Hukuksal Boyutu

İş kazaları sonucunda işverenler, İş Kazalarının Hukuksal Boyutu açıdan 3 farklı dava ile karşılaşabilirler. Bunlar; SGK’nın kazaya uğrayan işçiye yapmış olduğu yardımların tamamını işverenlerden geri isteme, kazaya uğrayan kişilerin açabilecekleri manevi ve maddi tazminat davalarıdır. Ancak bu durumun iş kazalarının oluş sebeplerine göre değişebileceğini hatırlatmak isteriz. Borçlar kanunun 332. Maddesi gereğince; işveren, işletme tehlikelerine karşı gereken önlemleri almak ve işçilere sağlığa uygun çalışma yeri sağlamak zorundadır.” İşverenin hizmet akdi (iş sözleşmesi) nedeniyle işçiyi gözetme borcu bulunmaktadır. Bireysel İş Hukuku hükümleri gereğince iş kazaları sonucunda işverenlerin karşılaşabilecekleri tazminat davaları 3 başlık altında aşağıda bulunduğu gibi özetlenmiştir.

SGK Geri Alma Tazminatı

SGK iş kazaları sonucunda işçiye yapmış olduğu yardım tutarları neticesinde rücu ( geri alma ) tazminat davası açma hakkına sahiptir. Bu dava SGK tarafından karşılanan zarar tutarlarının Sosyal Güvenlik Yasasının 10. ve 26. maddelerine gereğince, üçüncü kişilere veya işverene ödettirilmesi amacıyla açılmaktadır. SGK işçiye her türlü sağlık yardımını yapar. SGK’ca yapılmış ve ilerleyen dönemlerde yapılması gerekli olan giderlerin tutarı ve gelir bağlanması halinde hesap edilen sermaye değeri tutarları, kusur durumu ve sorumluluk aranmadan işverene ödettirilir.

İş Kazası Manevi Tazminat

İş kazalarının sonucunda iş kazalarına uğrayan kişiler ya da iş kazalarında ölen kişilerin ailelerinin çekmiş olduğu acı, ızdırap ve elen hakimlerin takdirleri ile manevi tazminat tutarında belirlenir. Bu tutar işverene ödettirilir. Bu tazminat şeklinde hesaplama bulunmaz. İş kazaların neden olduğu zarara ve hakim takdirine kalmıştır.

İş Kazası Maddi Tazminat

Borçlar Yasasının 46. maddesine gereğince; iş kazasına uğrayan kişilerin, iş göremez boyutunda çalışmalarının aksayacağı ve bu sebep ile maruz kalacakları ziyan ve zararları, kendisini çalıştıran işveren talepte bulunacağı hükmü ile bağlanmıştır. Meydana gelmiş olan iş kazaları veya meslek hastalıkları sonucunda, kazanma güçlerini az veya çok kaybeden işçilerin gerçek tüm zararlarını, kendilerinin olaylarda tam kusurlu olmaları durumları dışında, işverenlerden talep etme hakkı bulunur. Mesleklerde kazanma güçlerinin kayıplarının oranları ne olur ise olsun zararların işverenlerden talep edilmesi kesinlikle mümkündür. Çünkü SGK yaptığı yardımlar ile işçilerin tüm kayıp ve zararlarını karşılamamaktadır. İş kazalarına uğrayan kişilerin işverenlerden isteyebilecekleri maddi tazminat iki şekilde olabilmektedir.

  • İş göremezlik Tazminatı
  • Destekten Yoksunluk Tazminatı